Ιωάν.ε:6 Τούτον ιδών ο Ιησούς κατακείμενον, και
εξεύρων ότι πολύν ήδη καιρόν πάσχει, λέγει προς αυτόν· Θέλεις να γείνης υγιής;
Αλήθεια, δεν είναι τουλάχιστον παράξενη ερώτηση αυτή; Ειδικά όταν
γίνεται σ’ έναν άνθρωπο που είναι κατάκοιτος για τριάντα οχτώ ολόκληρα χρόνια;
Και η παροιμία άλλωστε λέει, "Ποιος στραβός δεν θέλει το φως του;".
Και όμως ο Ιησούς
έρχεται και ρωτάει έναν τέτοιον άνθρωπο, με την πιο έκδηλη ανάγκη, την πιο
απρόσμενη και -φαινομενικά- κοινότυπη ερώτηση. Είναι όμως έτσι; Σίγουρα ο
Κύριος δεν μας έχει συνηθίσει στο να σπαταλάει τα λόγια Του για χάρη γούστου.
Τι άραγε ήθελε να πει; Ας δούμε όλη τη σκηνή από την αρχή όμως.
Είναι σημαντικό να
παρατηρήσουμε ότι ο Ιησούς, ο Αμνός του Θεού, που θα σήκωνε την αμαρτία του
κόσμου, πήγε -και δεν ήταν η μοναδική φορά- στη γιορτή που συμβόλιζε τη δική
Του σταυρική θυσία και μάλιστα μπήκε από την προβατική πύλη. Ήταν η πύλη από
την οποία έβαζαν τα πρόβατα προκειμένου να τα πάνε στην αγορά για τη θυσία της
γιορτής του Πάσχα. Ο Ιησούς, λοιπόν, ο Αμνός του Θεού, ανέβηκε στα Ιεροσόλυμα
και μπήκε από την πύλη των προβάτων!
Δίπλα, λοιπόν, στην
πύλη αυτή βρισκόταν μια κολυμπήθρα με πέντε στοές με το όνομα Βηθεσδά, όπου
πήγαιναν πάσης φύσεως ασθενείς με την ελπίδα να θεραπευθούν. Βηθεσδά στα
αραμαϊκά -τη γλώσσα της εποχής- σήμαινε "τόπος ελέους" ή "ζώντα
ύδατα". Ενδιαφέρον έτσι;
Η κολυμπήθρα ήταν
οργανωμένη. Όσο οργανωμένη ήταν και η θρησκεία των Ιουδαίων. Όσο οργανωμένη
είναι η κάθε θρησκεία. Και νεκρή ταυτόχρονα. Τόσο νεκρή όσο νεκρή μπορεί να
είναι κάθε θρησκεία. Αυτός που της έδινε ζωή από καιρού εις καιρόν ήταν ο
άγγελος. Κι όποιος πρόλαβε ...τον Κύριον είδε. Μετά, άκρα του τάφου σιωπή. Την
επόμενη φορά. Όποιος προλάβει πάλι. Κάποιος -που ήταν πιο οργανωμένος και
έτοιμος από τους άλλους- προλάβαινε. Οι άλλοι ...την άλλη φορά.
Αυτό συμβαίνει πάντα
με τις θρησκείες. Δεν μπορούν να δώσουν σε όλους. Συνήθως δεν μπορούν να δώσουν
σε κανέναν. Τον παραλυτικό τον έφερναν εκεί κάποιοι και μετά τον παράταγαν στην
τύχη του. Έτσι έκαναν οι Φαρισαίοι και τους στηλίτευε ο Κύριος. Κινούσαν γη και
ουρανό για να φέρουν ένα προσήλυτο και μετά τον έκαναν "υιόν γεένης
διπλότερον αυτών" (Ματθ.κγ:15).
Οι θρησκείες θέλουν
οπαδούς. Να είμαστε γεμάτοι κι ας είναι όλοι άρρωστοι. Κουτσοί, στραβοί,
κουλοί, τυφλοί, παράλυτοι. Η κολυμπήθρα της Βηθεσδά μοιάζει πολύ με την
αποτυχία της ιουδαϊκής θρησκείας και όχι μόνο. Υπάρχει ακόμη το θεϊκό στοιχείο
μέσα της, που από καιρού εις καιρόν εμφανίζεται μέσω του αγγέλου, αλλά οι
πολλοί πάνε με ελπίδα και ωστόσο παραμένουν άρρωστοι. Ο τόπος του ελέους
αποτυγχάνει όταν λείπει από αυτόν Εκείνος που είναι η αληθινή πηγή του ελέους.
Και να! Εκείνος
εμφανίζεται. Και, όπως λέει το κείμενο, ξέρει! Ξέρει ο Κύριος τι έχεις. Ξέρει
γιατί το έχεις. Ξέρει πόσο καιρό το έχεις. Ξέρει πώς θα γίνεις καλά. Ξέρει τα
πάντα. Είναι Παντογνώστης. Ξέρει πώς να σε ελευθερώσει από τον θάνατο, την
αρρώστια, την αμαρτία, τον πειρασμό και τη θρησκεία σου. Υπάρχει όμως ένα μικρό
αλλά.
Εσύ θέλεις; Ρωτάει ο
Κύριος. "Αλήθεια θέλεις να γίνεις υγιής;" Ο Θεός μόνο ξέρει πώς να
σου τραβήξει την προσοχή. Εκείνος μόνο ξέρει πώς να σε βγάλει από τη συνήθεια.
Δέκα, είκοσι, τριάντα, σαράντα χρόνια είναι πολλά. Συνήθισε ο άνθρωπος να είναι
άρρωστος. Θέλεις πράγματι να γίνεις υγιής; Σημαντική η λέξη που χρησιμοποιεί.
Δεν λέει "να θεραπευτείς". Λέει να γίνεις υγιής. Η υγεία είναι
ανώτερη της θεραπείας. Γιατί η θεραπεία είναι μονομερής ενώ η υγεία αγγίζει όλες
τις πτυχές της ανθρώπινης προσωπικότητας. Πόσο υγιής για παράδειγμα μπορεί να
είναι κάποιος που είναι υπόδουλος του χρήματος; Ή των παθών του; Ή της δουλειάς
του; Ή... Μερικές αρρώστιες δεν φαίνονται και ίσως γι’ αυτό είναι πιο
επικίνδυνες. Νομίζεις ότι είσαι καλά ενώ πεθαίνεις μέρα με τη μέρα χωρίς να το
ξέρεις. Όταν το αντιληφθείς μπορεί να είναι αργά. Γι’ αυτό... Θέλεις να γίνεις
υγιής;
Και έρχεται η
τραγική απάντηση. "Κύριε άνθρωπο δεν έχω..." Τι τραγικό! Αυτοί που
έκαναν τόσο κόπο για να τον φέρουν στην κολυμπήθρα, δεν ήταν κοντά του για να
τον βοηθήσουν όταν ο άγγελος θα ανακινούσε το νερό. Μερικοί άνθρωποι έχουν
περισσότερη πίστη στις κολυμπήθρες απ’ ό,τι στους αγγέλους. Περισσότερη πίστη
στα κτίρια απ’ ό,τι στη δύναμη του Θεού. Και θα σε πάνε μέχρι εκεί που φτάνει η
πίστη τους. Όμως το κτίριο, με όση οργάνωση κι αν διαθέτει, δεν μπορεί να
σώσει.
Τότε -το ξαναλέω-
τότε έρχεται ο Ιησούς. Θέλεις να είσαι υγιής και όχι απλά θεραπευμένος; Θέλεις
μια υγιή σχέση με το Θεό κι όχι μια απόμακρη μη σχέση μέσω μεσαζόντων που το
μόνο που έχουν για σένα είναι ένα φορείο; Τότε θα σου πω να κάνεις κάτι. Να
υπερβείς το νόμο τους!
Ο Ιησούς δεν έκανε
καμιά σπουδαία προσευχή. Ήξερε σίγουρα πού ήταν το πρόβλημα του ανθρώπου.
"Σήκωσε το κρεβάτι σου και περπάτα!" τον πρόσταξε. Και τη στιγμή που
το είπε, ο άνθρωπος θεραπεύτηκε. Όταν ο Θεός προστάζει, ο λόγος Του θεραπεύει.
Πρώτα θεραπεύτηκε κι ύστερα σήκωσε το κρεβάτι του. Και παράβηκε το νόμο των
θρησκευόμενων.
"Δεν
επιτρέπεται να σηκώνεις το κρεβάτι σου - είναι Σάββατο". Έτσι έλεγε ο
νόμος τους. Σε μια άλλη περίπτωση είπε κάποιος αρχισυνάγωγος, "δεν πρέπει
να θεραπεύεστε το Σάββατο". Δεν είναι παράξενο που οι άνθρωποι της
θρησκείας δεν έχουν μάτια για να δουν τη θαυματουργική κίνηση του Θεού αλλά
μόνο για να δουν αν τηρούνται οι ανθρωποσύστατοι θεσμοί τους; Πάντα με έκανε να
απορώ αυτό το γεγονός.
Ο Θεός όμως θέλει
σχέση μαζί Του και μόνο. Δεν τον ενδιαφέρουν οι νόμοι και οι θεσμοί και οι
κανονισμοί μας. Δεν τους έθεσε Αυτός. Και φυσικά δεν Τον ενδιαφέρει αν θα
τηρηθούν. Ο Θεός θέλει ο δικός Του νόμος να τηρείται - ο βασιλικός νόμος της
αγάπης (Ιάκ.β:8).
Και μετά είπε στον
-θεραπευμένο πια- άνθρωπο, "Ύπαγε και μηκέτι αμάρτανε διά να μη σοι
γείνη τι χειρότερον" (εδ.8). Για τον Κύριο μία είναι η μεγαλύτερη
αμαρτία. Το να ανταλλάξεις τη σχέση σου μαζί Του με τη σχέση με μια θρησκεία,
μ’ ένα σύστημα νόμων και κανόνων, εθίμων και παραδόσεων ανθρωποσύστατων.
Σήκωσε το κρεβάτι
σου, πάνω στο οποίο σε μετέφεραν και σπάσε τα δεσμά των ανθρώπινων δοξασιών και
όταν σε κρίνουν γι’ αυτό πες: "Δεν ξέρω τι λέτε εσείς. Εγώ ένα ξέρω: ήμουν
τυφλός και τώρα βλέπω" (Ιωάν.θ:25).
